Polski mobile: podsumowanie 2012 roku, prognozy na 2013 (portale i agencje)

Stefan Nowak, business developer i strategist w Dirlango

Najważniejsze wydarzenie w branży w 2012 roku
Najważniejszym wydarzeniem było/jest wejście na polski rynek - wydawałoby się nasycony - nowego operatora Virgin Mobile. Zważywszy na siłę firmy / marki oraz doświadczenie zespołu można spodziewać się, że Virgin Mobile pozmienia obecny kształt rynku.

Największy sukces w branży w 2012 roku
Smartfonizacja - wzrost świadomości użytkowników oraz wykorzystania smartphonów. Nie tylko możemy powiedzieć, że niemal 50 proc. użytkowników ma smartfona. ale że coraz więcej używa ich w sposób „smart”. Otoczenie jest sprzyjające - ceny telefonów oraz opłaty za przesył danych z internetu są na bardzo przystępnym poziomie, dodatkowo dużo miejsc oferujące darmowe WiFi. To stwarza duże możliwości dla tworzenia dedykowanych produktów / usług

Największa porażka w branży w 2012 roku
Trochę przewrotnie chciałbym wskazać tutaj mobile marketing - mimo że mobile marketing zanotował kilkuset-procentowy wzrost - to nie udało się zbudować odpowiedniej świadomości po stronie marketerów.
Z innej perspektywy to wprowadzenie ofert no-limit jest świetne dla klienta końcowego, ale ma negatywny wpływ na przychody operatorów.

Najważniejszy transfer na polskim rynku
Samsung dokonał śmiałego ruchu, ściągając na stanowisko szefa marketingu Jacka Balickiego - chcąc być liderem, trzeba prowadzić odważne i skuteczne akcje marketingowe. Jak widzimy z publikowanych danych o sprzedaży - przynosi to rezultaty.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Jaki kryzys? Wszelkie zawirowania na rynku gospodarczym oznaczają szansę/możliwości dla nowych i efektywnych rozwiązań - a taki jest mobile. Rok 2012 stymulował branżę do dynamicznego rozwoju.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Wierzę, że 2013 rok będzie milowym krokiem dla rozwoju m-commercu - obecne już rozwiązania (między innymi wdrożone mobilne płatności) stworzyły silną podstawę do szybkiego rozwoju tego segmentu.

Z innych aspektów to w 2013 roku w ofercie operatorów telekomunikacyjnych przestanie się tak bardzo liczyć cena (jak pokazać że „X ma tańszą darmową minutę”), a na pierwszy plan wyjdzie zdecydowanie jakość (w tym obsługi klienta) oraz innowacyjność produktowa.

Dariusz Kocięcki, business development manager w firmie Looksoft

Najważniejsze wydarzenie, sukces i porażka w branży w 2012 roku
Premiera Windows Phone 8 jest moim zdaniem najważniejszym wydarzeniem 2012 roku w branży mobilnej. Długo czekaliśmy na platformę mobilną Microsoftu, teraz pora na jej ocenę. Do największych sukcesów zaliczyłbym znaczy wzrost systemu Android, który zdobył ponad 50 proc. rynku nowych smartfonów. Jeśli chodzi o porażkę, to nic szczególnego nie przychodzi do głowy, więc to chyba ciągle jeszcze przed nami.

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i za granicą. Najważniejszy transfer na polskim rynku.
Największy wpływ na polski rynek miał statystyczny brand manager, który w końcu dostrzegł, że jego konsumenci już od dawna korzystają z urządzeń mobilnych i warto o nich zadbać w swojej komunikacji marketingowej. Patrząc na rynek globalnie, najważniejszy transfer moim zdaniem to odejście z Apple Steve’a Forstalla, który odpowiadał za iOS - mobilny system operacyjny dla iPhonów i iPadow i położył podwaliny pod wart dziś dziesiątki miliardów dolarów biznes aplikacji mobilnych.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Jaki kryzys? Branży mobilnej spowolnienie się nie ima, ponieważ opiera ona swój wzrost na skokowym rozwoju technologicznym, a nie na zasobności portfeli konsumentów.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
2013 rok będzie miał kluczowe znaczenie dla branży mobilnej pod kątem platformy Windows Phone. Oczywiście, jak to przy debiutach bywa, są dwie możliwości: albo telefony z Windows Phone zagoszczą masowo w kieszeniach użytkowników i będzie dużo aplikacji w tym systemie, albo nie zdobędą sympatii rynku i pozostaniemy przy hegemonii aplikacji na Android i iOS.

2013 będzie też pierwszym rokiem, kiedy na rynku pojawią na masową skalę smartofny wyposażone w NFC. Zobaczymy, jak wydawcy aplikacji mobilnych zagospodarują nowe możliwości technologiczne i co zaoferują dzięki temu użytkownikom.

Jeżeli przyjąć, że polski rynek mobilny jest trzy lata za amerykańskim, powinniśmy spodziewać się także popularyzacji kanału mobilnego w handlu elektronicznym. Za oceanem szacuje się, że ponad połowa konsumentów dokona przed świętami zakupu przez smartfona. W Polsce do tej pory ten kanał był traktowany przez sklepy internetowe po macoszemu, ale wkrótce powinno się to zmienić.

Sławomir Szymański, prezes i dyrektor wydawniczy w dziale digital publishing Yellow Hat

Najważniejsze wydarzenie, sukces i porażka w branży mobile w 2012 roku
Paradoksalnie dla nas przełomowym wydarzeniem było to, które dotyczy prasy - czyli zapowiedź wydawcy amerykańskiego „Newsweeka” (The Newsweek Daily Beast Company) o przejściu od przyszłego roku wyłącznie na cyfrową dystrybucję tygodnika, m.in. z powodu olbrzymiej popularności tabletów.

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i za granicą. Najważniejszy transfer na polskim rynku.
Trudno jest wyróżnić jedną osobę, choć bez wątpienia duży wpływ na rynek mobile na świecie miał Mark Zuckerberg. Zakup za miliard dolarów mobilnej aplikacji Instagram oraz rozwijanie reklamy mobilnej na Facebooku to tematy, którymi żyła nie tylko branża internetowa.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Spowolnienie gospodarcze w 2012 roku odbiło się na nieco mniejszych niż można było się spodziewać przychodach z reklamy mobilnej i usługach mobilnych. Aczkolwiek same liczby mówiąca o ilości smartfonów i tabletów na rynku dowodzą, że mobile jest wciąż jedną z najbardziej rozwojowych branż nawet w czasie kryzysu.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Coraz więcej wydawców będzie szukało swoich szans na… tabletach właśnie. Uprawnione są szacunki, że już w pierwszej połowie 2013 roku będzie milion tabletów na polskim rynku. Każdy polski tytuł, który będzie nadal chciał się liczyć na rynku, będzie miał przynajmniej wersję na iPady. Niewykluczone także, że w 2013 roku jakiś polski tytuł podejmie podobną decyzję co amerykański „Newsweek” i przejdzie wyłącznie na wersje cyfrową.

Lucjan Exner, kierownik sprzedaży w regionie EMEA w InMobi

Najważniejsze wydarzenie, sukces i porażka w branży w 2012 roku
Wśród sukcesów branży wymieniłbym coraz większe zainteresowanie i więcej mobilnych kampanii z wykorzystaniem prawdziwych kreacji rich mediowych w Polsce. Wpisuje się to w światowy trend w obszarze realizowania kampanii wizerunkowych w kanale mobilnym. Poza tym ewidentnie lepsze rozumienie możliwości mediów mobilnych przez marketerów, co skutkuje uwzględnieniem nowej platformy w strategii komunikacji oraz znacznie ciekawszymi kampaniami.

Z naszej perspektywy nie ma porażek - trudno o takie na tak bardzo dynamicznie rozwijającym się rynku.

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i zagranicą. 
Moim zdaniem, takim człowiekiem jest Naveen Tewari, założyciel i CEO InMobi.

Co do transferów, myślę, ze jednym z ważniejszych był transfer Adriana Kielicha z Mindshare do Mobext - nowo utworzonej w Polsce struktury działającej w ramach Media Contact / Havas Digital, zajmującej się wyłącznie mobile marketingiem, w której Adrian odgrywa zasadniczą rolę.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Branża mobilna jest na etapie dynamicznego rozwoju. Kryzys ją na razie oszczędził. Możliwe, że w lepszej sytuacji budżetowej reklamodawcy alokowaliby większe budżety w tym kanale komunikacji, więc plany byłyby przekraczane, a tak zostaną tylko wykonane zgodnie z założeniami.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Na pewno będzie pojawiać się coraz więcej realizacji rich mediowych, ponieważ doświadczenie z dotychczasowych tego typu kampanii potwierdza bardzo duże zaangażowanie odbiorców w interakcje z markami. Kolejny ważny trend to coraz szersze wykorzystywanie mobile w trakcie kampanii typu performance - szczególnie w obszarze pobierania aplikacji. To już się dzieje, spodziewamy się dalszego rozwoju tego kierunku komunikacji marketingowej, również w obszarze działań wspierających sprzedaż (leady sprzedażowe, bony / kupony promocyjne etc.).

Ponadto branża mobilna w coraz większym stopniu będzie wykorzystywać możliwości technologiczne, budując nowe narzędzia pozwalające między innymi na:
- zintegrowane kampanie crossmediowe (z wykorzystaniem również telewizji, online’u czy prasy) m.in. dzięki technologii NFC, wykorzystywaniu social media czy choćby coraz popularniejszym kodom QR,
- audience targeting
- tweetvertising - unikalne połączenie reklamy typu display z Twitterem pozwalające np. na otrzymywanie kuponów promocyjnych w czasie rzeczywistym.

Tomasz Samul, członek zarządu Novem Group odpowiedzialny za sieć reklamy mobilnej Mobilvi

Najważniejsze wydarzenie w branży w 2012 roku Smartfony i tablety zaczynają sprzedawać. Jest to sekwencja wydarzeń, a nie jednostkowe wydarzenie, ale skutkująca konstatacją, że m.in. dzięki nasyceniu rynku smartfonami i szybko rosnącą kategorią tabletów mobile commerce osiąga masę krytyczną. Coraz więcej ludzi dokonuje zakupów poprzez smartfon. Z badań comScore wynika na przykład, że już ok. 40 proc. amerykańskich konsumentów użyło smartfona do dokonania zakupu produktów lub usług.

Ciekawie wygląda również rozwój firm i narzędzi badawczych w stosunku do poprzedniego roku - co było bardzo wyraźnie widoczne na tegorocznych londyńskich targach AdTech, gdzie prezentacji tego typu rozwiązań (np. badanie pobieralności aplikacji czy zachowań userów) było znacząco więcej niż przed rokiem.

Największy sukces w branży w 2012 roku
Bardzo szybki wzrost wydatków na reklamę mobile. Z badania AdEx wynika, że jest to w tym roku wzrost o dynamice zbliżonej do 300 proc. rok do roku (pierwsze półrocze 2012 vs pierwsze półrocze 2011). Baza jest wciąż bardzo niska, ale tak dynamiczny wzrost daje podstawy do tego, by patrzeć w przyszłość tej branży z optymizmem. Rynek napędzają smartfony, których jest coraz więcej. Na świecie jest ich już ponad miliard, a w Polsce nasycenie smartfonami to już prawie 40 procent.

Największa porażka w branży w 2012 roku
Kolejny już rok nie ma standardów mierzenia skuteczności reklamy mobile, co hamuje jej rozwój. Jak widać mimo braku tych standardów reklama online przyspiesza, jednak jestem pewien, że wprowadzenie standardów pomiaru jeszcze bardziej „ucywilizowałoby” ten rynek i nadało mu dodatkowego impetu.

Może nie porażką, ale aspektem, który spowalnia rozwój tego rynku, jest wciąż niska świadomość u dużych reklamodawców co do możliwości, jakie daje reklama mobile. Wydatki na reklamę w mobile w stosunku do czasu spędzanego ze smartfonem przez użytkowników-konsumentów są bardzo niskie.

Mimo dużych możliwości, jakie daje reklama mobile, rynek kształtuje się w dość zaskakujący sposób - średnia cena CPM w mobilnym internecie jest ponad czterokrotnie niższa niż w „internecie tradycyjnym” (0,75 dolara vs 3,50 dolara według danych comScore).

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i za granicą. Najważniejszy transfer na polskim rynku.
Otwarcie biura Facebooka w Polsce. Biorąc pod uwagę fakt, że niemal pół miliarda ludzi na całym świecie korzysta z Facebooka na urządzeniach mobilnych, jestem pewien, że to biuro (i pracujący w nim ludzie), będą mieli duży wpływ na kształtowanie rynku reklamy mobilnej w Polsce.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Rynek reklamy mobilnej jest na tyle mały, że bezpośrednio nie widać dużego wpływu kryzysu. Mamy wzrosty i to bardzo dynamiczne. Ale mobile zapewne nie jest zieloną wyspą na wzburzonym oceanie - prawdopodobnie gdyby nie było kryzysu, wzrost byłby jeszcze większy.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Przewidywałbym, że w 2013 roku uda się utrzymać podobną dynamikę wzrostu wydatków na mobile. Z nowych trendów wydaje mi się, że najważniejsze będą: kierunek rich media (oprócz standardowych kreacji MMA dużo więcej  uwagi i zasobów zostanie poświęconych na bardziej inwazyjne formy), pojawienie się w reklamie mobilnej na większą skalę rozliczeń efektywnościowych oraz SoLoMo (czyli łączenie możliwości jakie daje mobile, social i usługi geolokalizacyjne).

Marcin Zaremba, head of business w LoveMobile

Najważniejsze wydarzenie w branży w 2012 roku
Konferencja Generation Mobile 2012 organizowana przez NoNoobs. Najbardziej merytoryczne i popychające do przodu wydarzenie, przede wszystkim z powodu zgromadzenia większości liczących się na rynku graczy. Ma też dla mnie osobiste znaczenie - właśnie podczas Generation Mobile 2012 wystartowała publicznie agencja LoveMobile, którą kieruję.

Największy sukces w branży w 2012 roku
Zdecydowanie aplikacja na iOS JakDojade.pl - przykład tego, jak przenosząc usługę do mobile’u, można zbudować zupełnie nową wartość. Nieszablonowe i odważne podejście do designu zaowocowało stworzeniem aplikacji, która wyznacza nowe standardy na rynku i staje się wzorem do naśladowania przez rynek.

Największa porażka w branży w 2012 roku
Branża mobile w Polsce jest jeszcze na tyle świeża, że ciężko jest mówić o porażkach. Chyba że za porażkę uznamy wciąż zbyt małą wiedzę na temat tego, czym nowoczesny mobile jest i jakie oferuje narzędzia w świadomości klientów - nawet mimo wzmożonych wysiłków całej branży.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Nie wpłynął. Mobile nie jest (jeszcze) traktowany jako core biznesowy, a raczej jako dodatek do strategii biznesowych i marketingowych marek. Mobile to miejsce na eksperymenty, które trzeba przeprowadzać, bo wszyscy wiedzą, że tam leży przyszłość.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Ciągle będzie wzrastać saturacja rynku smartfonami (głownie z Androidem) oraz tabletami (głównie iPadami mini). Operatorzy mocniej będą naciskać na konsumpcję treści cyfrowych via sieć 3G i LTE. Transfer danych będzie umacniał się procentowo na rachunkach klientów, kosztem rozmów i smsów. Sieci społecznościowe będą konsumowane w połowie przez mobile w Polsce, a w trzech czwartych na Zachodzie.

Czołówka Megapanelu zaobserwuje 20-procentowy lub większy udział smartfonów i tabletów w generowanych odsłonach.

HTML5 będzie na tyle wydajny, że zacznie przejmować rolę prostych gier mobilnych „on demand” kosztem produkcji w App Store’ach. Spodziewam się co najmniej jednej dużej akcji synergizującej digital out of home z mobile’em, która wyjdzie poza sferę reklamowej ciekawostki.

Piotr Krauschar, managing partner Mobberry

Największy sukces w branży w 2012 roku
Mobile został zauważony przez marketerów, jak i inwestorów. Czy to sukces? Oczywiście, że nie, ale to dobra droga do tego, aby stał się pełnoprawnym kanałem komunikacji zintegrowanym z pozostałymi kanałami. Nie można mówić jeszcze o roku mobile, ale coraz częściej w ramach tworzonych strategii czy briefów nadsyłanych do agencji przez marketerów, pojawia się tematyka mobile.

Tematem komórek zainteresowali się także inwestorzy, stąd napływ kolejnych agencji na rynku, a także rozszerzania ofert podmiotów stricte interaktywnych. Mamy jednak do czynienia z agencjami developerskimi/wykonawczymi, których rola kończy się na wyprodukowaniu aplikacji. Ze świecą w ręku można szukać agencji, które przygotują dobrą strategię z wykorzystaniem mobile.

Kolejna ważna informacja, choć także nie nazywałbym tego sukcesem, to jeszcze większe wsparcie Facebooka dla promocji aplikacji mobilnych. Zaledwie po kilku tygodniach od startu tej formy reklamy, na pewno będziemy z niej korzystać.

Największa porażka w branży w 2012 roku
Na rynku pojawia się coraz więcej rozwiązań mobilnych, choć przechodzą bez echa. Jest to często pokłosie braku wsparcia promocyjnego; zamiast modelu 20/80 wiele marek stosuje model 80/20 lub 100/0. Kończy się na tym, że mówimy o bardzo drogich aplikacjach, które nie konwertują, bo nikt o nich nie słyszał.

Inny przykład, znany z podwórka social media, to wysyp agencji, które znają się na wszystkim, czyli także na mobile, tworząc oferty oparte o takie frameworki jak Phone Gap.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Z naszej perspektywy jest to dobry rok. Oprócz działań, które traktujemy jako core business, czyli rozwój projektów opartych o near field communication, rfid czy kody QR, wypuścimy jeszcze duże projekty mobile dla Kompanii Piwowarskiej czy PZU.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Rok 2013 to zadomowienie się mobilnych rozwiązań lojalnościowych, płatności mobilnych, które wprowadzają m.in. Mastercard i Visa. To także m-commerce, w tym także działania couponingowe. Warto zwrócić uwagę także na wykorzystanie komunikacji bliskiego zasięgu; na rynek wejdzie kilka ciekawych platform wykorzystujących Near Field Communication (NFC).

Łukasz Makowski, prezes firmy Looksoft

Najważniejsze wydarzenie, sukces i porażka w branży w 2012 roku
Moim zdaniem rok 2012 był na branży mobile wydarzeniem samym w sobie, gdyż pierwszy raz, mam wrażenie, możemy świadomie stwierdzić, że mamy rok mobile. Firmy z różnych branż interesują się rozwiązaniami mobilnymi, gdyż zdają sobie sprawę, że kierunek został już określony i nie ma odwrotu. Z konkretnych wydarzeń minionego roku, jako najważniejsze wybrałbym niewątpliwie premierę Windows Phone 8.

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i za granicą. Najważniejszy transfer na polskim rynku.
Nie widzę szczególnego wpływu jednej konkretnej osoby bądź grupy osób, aczkolwiek zmiany na czołowych stanowiskach w Apple na pewno wszyscy kiedyś odczujemy. Myślę, że wszyscy w pewnej skali przyczynialiśmy się do dużych zmian na rynku w roku 2012, akceptując oferowane nam smartfony i korzystając z mnogości ich zastosowań zarówno w zakresie funkcjonalnym, jak i rozrywkowym.

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Kryzys gospodarczy na razie omija branżę mobile i nie spodziewam się zmian w tym trendzie w najbliższym czasie. Różnorodność zastosowań oraz pomysłów na wykorzystanie unikalnych możliwości smartfonów i oprogramowania na platformy mobilne z pewnością spowoduje dalszy dynamiczny rozwój tej gałęzi gospodarki, a nie jej regres.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Przewiduję wzrost znaczenia NFC oraz poszerzenie wachlarza usług wykorzystujących tę technologię. W nowym roku coraz bardziej popularne staną się mobilne płatności i zwiększy się zaufanie do płacenia telefonem. Trendem będzie zastosowanie aplikacji na telefony w branżach, które do dziś uważane są za mocno tradycyjne. Uważam, że wykorzystanie smartfonów i ich możliwości stopniowo zacznie być doceniane przez coraz starsze grupy wiekowe, bo dziś jest z tym pewien mentalny opór, więc usług przeznaczonych dla takich osób jest wciąż niewiele. Ponadto jestem przekonany, że będzie więcej projektów mobilnych dla przemysłu i firm z tzw. starej gospodarki. Oczekuję również rozwoju szeroko rozumianego segmentu mobile health care oraz coraz śmielszego stosowania przez marketerów mobile marketingu.

Adrian Kielich, mobile marketing coordinator w Mobext Polska

Najważniejsze wydarzenie, sukces i porażka w branży w 2012 roku
W przypadku rynku mobilnego ciężko wskazać spektakularne wydarzenia, sukcesy czy porażki. Od kilku lat wieszczone jest nadejście roku mobile, ale w 2012 roku faktycznie stanęliśmy na progu rewolucji mobilnej. Smartfony, które ją napędzają, nie są już tylko modnym gadżetem dla najbardziej zaawansowanych użytkowników. Ponad połowa użytkowników telefonów komórkowych zdecydowała się w ostatnim roku na zakup takiego telefonu. Śmiało można też stwierdzić, że masa krytyczna użytkowników smartfonów została przekroczona, a użytkownicy nie boją się już korzystać na nich z dostępu do internetu, co widać chociażby po wzroście liczby odsłon mobilnych wynoszącym rok do roku ponad 160 proc. dla 30 największych witryn audytowanych w badaniu Megapanel Gemius/PBI.

W mijającym roku zauważyć można było również rosnące zainteresowanie reklamą mobilną ze strony klientów, co przełożyło się na większe budżety przeznaczane na ten kanał. Według badania IAB AdEx reklama w urządzeniach mobilnych osiągnęła trzycyfrowy indeks - dokładnie 281 proc. wzrostu rok do roku po pierwszym półroczu 2012 roku. Coraz więcej też powstaje ciekawych realizacji, nie tylko w obszarze aplikacji mobilnych, ale również niestandardowych i angażujących formatów rich media.

Człowiek lub ludzie, którzy wywarli największy wpływ na rynek w minionym roku - w Polsce i za granicą. Najważniejszy transfer na polskim rynku.
Duży wpływ na rozwój branży w ubiegłym roku mieli najwięksi polscy wydawcy, którzy poczynili olbrzymi postęp w adaptacji swoich serwisów na potrzeby urządzeń mobilnych oraz rozwinęli infrastrukturę pozwalającą serwować mobilne reklamy. Zaczęli również aktywnie promować swoją ofertę w tym zakresie, edukując przy okazji rynek oraz klientów.

Zauważyć można było również rosnące zainteresowanie polskim rynkiem zagranicznych graczy z branży mobile. Ciekawym transferem, który tego dowodzi, jest przejście Lucjana Exnera z Mobilvi (polskiej sieci reklamy mobilnej) do InMobi (drugiej na świecie po Google AdMob sieci reklamy mobilnej).

Kryzys w 2012 roku - jak mocno wpłynął na branżę?
Kryzys nie dotknął w dużym stopniu branży mobilnej. Jak wcześniej wspominałem, zanotowane zostały duże wzrosty wydatków na działania reklamowe w tym kanale, który obronił się dzięki ponadprzeciętnej efektywności. Uważam jednak, że gdyby nie kryzys i cięcia budżetowe klientów, którzy często rezygnowali z najbardziej innowacyjnych działań, branża mobile rozwijałaby się w znacznie szybszym niż obecnie tempie.

Co wydarzy się w branży w 2013 roku? Jakie będą zmiany i nowe trendy?
Trzy najważniejsze trendy, które powinniśmy uważnie obserwować w przyszłym roku, to płatności mobilne, smart shopping oraz m-commerce. Jesienią tego roku dwaj polscy operatorzy komórkowi wdrożyli system płatności bezstykowych z użyciem telefonów wyposażonych w moduł zbliżeniowy NFC. Z pewnością w 2013 roku będą intensywnie promować te rozwiązania oraz telefony wyposażone w NFC. Sama technologia zbliżeniowa ma też potencjał reklamowy, czego dowodzą pierwsze pionierskie realizacje Red Bulla z wykorzystaniem NFC w reklamie zewnętrznej oraz Nokii w akcji specjalnej przeprowadzonej w Multikinie Złote Tarasy.

Coraz popularniejszy trend to dostarczanie konsumentom mobilnych narzędzi pozwalających rozsądniej podejmować decyzje w miejscu zakupu np. porównać ceny produktów w sklepach internetowych, sprawdzać pobliskie promocje czy pobierać na telefon kupony zniżkowe.

Pod koniec tego roku mieliśmy do czynienia z wdrożeniami polskich aplikacji pozwalających kupować bezpośrednio na ekranie telefonu. Mobilne zakupy możemy robić za pomocą m.in. aplikacji RockPay (testowa akcja Piotra i Pawła, Instytutu Logistyki i Magazynowania oraz Krajowego Integratora Płatności - transferuj.pl), Listonic - Zamów zakupy czy SaveUp.

M-commerce to nie tylko telefony, ale przede wszystkim tablety, które przez użytkowników traktowane są prawie jak substytut komputera. Według badania Global Tablet Research przeprowadzonego przez Mobext i InMobi 69 proc. właścicieli tabletów deklaruje, że wykonują za ich pośrednictwem zakupy, a 22 proc. z nich przyznaje, że od momentu, kiedy nabyli urządzenie, mniej kupują w fizycznym sklepie niż przez internet. W Polsce już jedna piąta ruchu mobilnego generowana jest przez tablety, a ich użytkownicy najwięcej czasu spędzają na stronach transakcyjnych (według danych gemiusTraffic). Na chwilę obecną liczba tabletów w Polsce jest szacowana na ok. 400 tys., ale napływ budżetowych tabletów i ich intensywna promocja przez sieci handlowe w okresie przedświątecznym na pewno zwiększy zainteresowanie konsumentów ich zakupem.