Bezpieczniejszy transport zwłok zza granicy do Polski, według nowych zasad, jedynie za zgodą starosty bądź prezydenta miasta na pochowanie trumny lub urny na cmentarzu, znajdującym się na zarządzanym przez tych włodarzy terenie – tak brzmi odnosząca się do transportu zmarłych zmiana do ustawy Prawo Pogrzebowe, zaproponowana przez Polską Izbę Branży Pogrzebowej. Dziś bowiem zagraniczne przewozy zwłok to proces wyjątkowo dla bliskich zmarłych uciążliwy m.in. przez zbytnie sformalizowanie, a z drugiej strony – przez brak wystarczających rygorów sanitarnych.
Zniesienie obowiązku tzw. odprawy konsularnej w polskich placówkach dyplomatycznych, w przypadku przewozu osób zmarłych z zagranicy – tak brzmi wniesiona przez Polską Izbę Branży Pogrzebowej propozycja zmiany do nowelizowanej ustawy Prawo Pogrzebowe.
- Na chwilę obecną przewozy zagraniczne realizowane są na zasadach przewidujących bezwzględną odprawę trumien ze zwłokami i urn z prochami przez polskie placówki dyplomatyczne za granicą. Jest to niezmiernie uciążliwe, gdyż praktycznie w każdym przypadku od miejsca zgonu do miejsca, gdzie znajdują się nasze placówki konsularne, trzeba pokonać dystans od kilkudziesięciu do kilkuset kilometrów, a wszelkimi kosztami z tym związanymi obciążane są rodziny osób zmarłych – mówi Robert Czyżak, prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, która opiniowała niektóre zmiany do nowelizowanego Prawa Pogrzebowego i wysuwała do niego swoje propozycje.
Redukcja biurokracji
Aby usunąć wynikający z dotychczasowych przepisów problem, Izba zaproponowała zrezygnowanie z obligatoryjnego uzyskiwania zezwolenia konsularnego, poprzestając jedynie na konieczności otrzymania zgody starosty bądź prezydenta miasta na pochowanie trumny lub urny na cmentarzu.
Transport zwłok zza granicy do Polski to jeden z głównych problemów wymagających nowego uregulowania. Zmiany w zapowiadanej na 2022 rok mają usunąć komplikacje poprzez wprowadzenie nowych unormowań, które odpowiadają nowym czasom.
Jak najtaniej
- Transport międzynarodowy zmarłych to również niestety firmy, które oferują transport zwłok z zagranicy po drastycznie zaniżonych cenach dochodzących nawet do 1/3 ceny – zwraca uwagę Robert Czyżak.
Konieczność wprowadzenia nowych regulacji w tym obszarze sygnalizował już opracowany kilka lat temu raport „Branża pogrzebowa w Polsce. Diagnoza i wyzwania”. Jego autorzy wskazywali na zaledwie „fragmentaryczne uregulowanie” przewożenia zwłok zza granicy do Polski. - Przepisy ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych tylko ogólnie stanowią, że w trakcie przewozu muszą być zachowane warunki zapewniające odpowiednie bezpieczeństwo sanitarne i techniczne – przeczytać można było w raporcie, który punktował cały szereg spraw wymagających szczegółowych regulacji.
Hurtowy przekręt?
Zdaniem prezesa Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, wiele zajmujących się międzynarodowym transportem zwłok firm dokonuje tzw. hurtowych przewozów trumien ze zwłokami, a transport taki potrafi trwać 2 tygodnie – tak, aby firma mogła zapełnić trumnami cały samochód w ilości 6-8 ciał. - Jest to działanie urągające godności ludzkiej i braku zachowania jakiejkolwiek etyki zawodowej. Rodziny osób zmarłych wielokrotnie informują nas post factum o tym, w jaki sposób przewożone były zwłoki ich najbliższych – skarży się Robert Czyżak. Ilustruje to przykładem z Białegostoku:
- Mieliśmy tam nie dawno okazję przeczytać informację o nielegalnym magazynie trumien. Należy on do jednej z firm zajmujących się masowym przewozem zwłok, a warto dodać, że auta, którymi dysponuje, nie są przystosowane do przewozu mnogiej ilości ciał, trumny oddzielane są tam od siebie jedynie sklejką lub kartonem, co umożliwia przewóz w samochodzie nawet aż 6 ciał – opowiada Robert Czyżak.
Bez wkładu metalowego w trumnie
Jeszcze jedną kwestią wymagającą uregulowania w nowej ustawie jest usunięcie z trumny przed pochówkiem wkładu metalowego znajdującego się w jej wnętrzu. Jak zaznacza prezes Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, w przeciwnym razie mamy do czynienia z wydłużonym czasem rozkładu ciała złożonego w grobie.
Według dotychczas obowiązujących przepisów, trumna służąca do wywozu zwłok za granicę może być metalowa albo drewniana, przy czym trumna drewniana musi być wybita blachą lub posiadać wkład metalowy. Na czas transportu za granicę, trumnę należy umieścić w szczelnej skrzyni drewnianej uniemożliwiającej przemieszczanie lub w innym pojemniku wykonanym z nieprzepuszczalnego materiału. Powiatowy lub portowy inspektor sanitarny może nakazać zastosowanie dodatkowych, innych środków ostrożności przy przewozie zwłok. W razie uznania, że podjęte środki są dostateczne, dokonuje opieczętowania trumny. Szczątki powstałe w wyniku spopielenia zwłok, przewożone na odległości większą niż 60 km lub za granicę, umieszcza się w urnie.
Projekt nowelizacji Prawa Pogrzebowego trafić ma wkrótce do sejmu, zaś wejście w życie nowej ustawy przewidziane jest na wiosnę lub lato 2022 roku.