Sejm w trakcie prac nad nowelizacją przepisów doprecyzował kryteria tzw. zdatności arbitrażowej, co oznacza, że sądy polubowne będą mogły rozstrzygać jeszcze więcej sporów. Zmianie uległy także zapisy dotyczące regulaminów stałych sądów arbitrażowych, co znacznie usprawni postępowania przed tymi sądami, poinformował Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej.
"Nowelizacja daje silny impuls do umocnienia polskiego arbitrażu, znosi bowiem wątpliwości, które mogły pojawiać się po stronie przedsiębiorców przy dokonywaniu zapisów na sądy polubowne. Co ważne, wprowadzone zmiany nie ograniczają instrumentów kontroli wyroków sądów polubownych będących w rękach sądów powszechnych, które w dalszym ciągu mogą eliminować z obrotu prawnego wadliwe ich zdaniem orzeczenia" - powiedział przewodniczący Rady Arbitrażowej Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej mecenas Marek Furtek, cytowany w komunikacie.
Ustawa z dnia 31 lipca br. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych, w części dotyczącej sądów arbitrażowych, wchodzi w życie 8 września br.
Jak podkreśla Furtek, środowisko arbitrażowe liczy na to, że zmiana kodeksu postępowania cywilnego będzie dużą szansą na dalszy rozwój polskiego arbitrażu, przede wszystkim instytucjonalnego.
"Umożliwi ona także 'odciążenie' sądów powszechnych w rozstrzyganiu spraw gospodarczych, a przedsiębiorcom otworzy drogę do szybkiego oraz odformalizowanego rozstrzygania sporów" - dodał Furtek.
Sejm usunął wątpliwości dotyczące zakresu przedmiotowego arbitrażu. W sposób niebudzący wątpliwości zdatność przyznaje się wszystkim sporom majątkowym, z wyjątkiem spraw o alimenty. Dotychczasowy zapis wprowadzał stan niepewności prawnej, powodując, że sądy powszechne w postępowaniach post-arbitrażowych - tj. w postępowaniach o uznanie albo stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, czy o uchylenie tego wyroku - uznawały przykładowo, że spór o stwierdzenie nieważności umowy nie ma zdatności ugodowej. Takie stwierdzenie eliminowało z zakresu sądownictwa polubownego spory o ustalenie stosunku prawnego oraz nawet spory o zapłatę, w których tle występuje nieważność umowy, z której powód wywodzi swe roszczenie, podano w materiale.
Jak tłumaczy mecenas, dotychczasowe brzmienie innego przepisu ograniczało z kolei zakres podmiotowy zapisu na sąd polubowny zamieszczonego w umowie (statucie) spółki tylko do samej spółki i jej wspólników (akcjonariuszy), eliminując z tego zakresu organu spółki i członków tych organów.
"Takie rozwiązanie mogło prowadzić do sytuacji, gdy np. wspólnik zaskarża uchwałę zgromadzenia do sądu polubownego, zaś członek zarządu zaskarża tę samą uchwałę do sądu powszechnego. Teraz, dzięki nowelizacji, do takiej sytuacji nie dojdzie - podkreślił Furtek.
Zmianie uległ także przepis dotyczący regulaminów stałych sądów polubownych. Po 8 września br., w przypadku sporu rozstrzyganego przed takim sądem, stosowany będzie regulamin z dnia wszczęcia sporu (wniesienia pozwu lub wezwania na arbitraż), a nie regulamin z dnia dokonania zapisu na sąd polubowny.
"Jest to zmiana odpowiadająca światowym standardom oraz przyczyniająca się do zwiększania sprawności postępowania arbitrażowego. Nowa aktualna wersja regulaminu jest przecież lepsza od poprzednich, a więc lepiej chroni interes obu stron umowy, czy w konsekwencji interes stron sporu" - powiedział mecenas.
By poddać sprawę pod rozstrzygnięcie arbitrów, wystarczy, że tzw. zapis na sąd polubowny znajdzie się w umowie, na fakturze, w wymianie korespondencji, statucie spółki, fundacji, spółdzielni lub stowarzyszenia. Podjęte przez arbitrów rozstrzygniecie ma taką samą wartość, jak wyroku sądu powszechnego. Jest ono również uznawane przez ok. 150 państw, podsumowano w materiale.
Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie powołany został 1 stycznia 1950 roku i funkcjonował pod nazwą Kolegium Arbitrów przy Polskiej Izbie Handlu Zagranicznego, jako niezależna jednostka powołana do rozstrzygania sporów wynikających z międzynarodowych stosunków handlowych. Od 1990 roku Sąd Arbitrażowy kontynuuje swoją działalność w ramach Krajowej Izby Gospodarczej w Warszawie. SA KIG jest członkiem i jednym z założycieli Międzynarodowej Federacji Instytucji Arbitrażu Handlowego, członkiem Międzynarodowej Rady do Spraw Arbitrażu Handlowego, członkiem Europejskiej Grupy Arbitrażowej, Międzynarodowej Izby Handlowej (ICC) w Paryżu oraz Komitetu Specjalnego przy Europejskiej Komisji Gospodarczej w Genewie.
